Όλοι γνωρίζουμε ότι η τηλεόραση επιδρά περισσότερο αρνητικά και λιγότερο θετικά στη φυσιολογική ανάπτυξη ενός παιδιού. Όμως πόσοι ξέρουν πραγματικά το τι συμβαίνει στο παιδί ανάλογα με την ηλικία του και τις ώρες που του επιτρέπουμε να παρακολουθεί; Ιδιαίτερα για τα παιδιά κάτω των 2 ετών η τηλεόραση δεν είναι απαραίτητη και ίσως εντείνει και την έλλειψη συγκέντρωσης των παιδιών (ακόμη και αργότερα στο σχολείο).
Όταν παιδιά κάτω του ενός έτους βλέπουν τηλεόραση, βλέπουν μόνο έγχρωμες εικόνες οι οποίες τρεμοπαίζουν. Στη βρεφική ηλικία για τα παιδιά είναι πιο σημαντικές για την ανάπτυξη τους(νοητικά, κοινωνικά) άλλες δραστηριότητες.Θέλουν να ανακαλύψουν τις αισθήσεις τους, να πιάσουν πράγματα, να τα βάλουν στο στόμα τους, να τα μυρίσουν ή να τα πετάξουν. Η τηλεόραση δεν συμβάλει ουσιαστικά σε κάτι στην βρεφική ηλικία. Η τηλεόραση είναι ίσως μια εύκολη λύση για μία μητέρα η οποία είναι κουρασμένη και θέλει λίγο χρόνο για χαλάρωση. Καλό είναι όσο μπορεί κανείς να «αναβάλει»την επαφή με την τηλεόραση μέχρι την ηλικία περίπου των 3 χρονών και να δώσει έμφαση σε άλλα ερεθίσματα, όπως να δείτε παρέα εικόνες από βιβλία, ν’ ακούσετε CD με μουσική ή αφηγήσεις παραμυθιών, να χορέψετε ή να τραγουδήσετε για το παιδί ή μαζί του, να κάνετε παρέα γυμναστική.Υπάρχουν πολλά βιβλία με προτάσεις για δραστηριότητες ακόμη και για την βρεφική ηλικία. Το παιδί σας αντιλαμβάνεται πολλά πράγματα και άσχετα από αν δεν καταλαβαίνει τι βλέπει, ο ήχος και η ποικιλία εικόνων μπορούν να το κάνουν πολύ ανήσυχο.
Για τα παιδιά μεταξύ 2 και 5 ετών ο χρόνος παραμονής του μπροστά στην οθόνη δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10 με 20 λεπτά την ημέρα. Για μεγαλύτερα παιδιά μεταξύ 3 και 5 ετών μπορεί να είναι και μισή ώρα. Να θυμάστε πως η τηλεόραση δεν εκτελεί χρέη babysitter. Δείτε το περιεχόμενο των εκπομπών και μην τα αφήνετε ανεξέλεγκτα.Προτιμήστε να δείτε κάτι μαζί τους για να το σχολιάσετε και ίσως να πάρετε και μια αφορμή για μετέπειτα συζήτηση. Εάν κάτι τους έκανε ιδιαίτερη εντύπωση, ή τα ξάφνιασε. Χρησιμοποιήστε την σαν εργαλείο και όχι σαν αντικείμενο ψυχαγωγίας. Στην περίπτωση που το παιδί θέλει να βλέπει το ίδιο DVDπολλές φορές, μην το αποθαρρύνετε.Εξηγήστε το πώς έχει και άλλες επιλογές,αλλά θυμηθείτε ότι σε μικρή ηλικία αγαπούν τις επαναλήψεις (όπως συμβαίνει και με τα παραμύθια ή με τα παιχνίδια τους).
Από την ηλικία των τεσσάρων, η τηλεόραση μπορεί να αποτελέσει κοινό σημείο συζήτησης για τα παιδιά. Τα παιδιά μπορεί να συναντιούνται μόνο στο σχολείο και ενώ δεν ξέρει το ένα τι κάνει το άλλο την υπόλοιπη μέρα, μια συζήτηση για κάτι που είδαν στην τηλεόραση, μπορεί να τα κάνει να αισθάνονται οικεία. Εάν το παιδί σας έχει μάθει από μικρότερη ηλικία να ασχολείται και με άλλα πράγματα εκτός από την τηλεόραση, τότε είναι ποιο εύκολο να του αποσπάσετε την προσοχή .Όσο πιο μεγάλο είναι το παιδί, τόσο ποιο δύσκολη είναι φυσικά αυτή η τακτική. Μην τιμωρείτε το παιδί στερώντας του την τηλεόραση. Έτσι της δίνετε αξία. Κάντε το, αλλά με μέτρο. Όπως θα του στερήσετε ένα παιχνίδι, μια βόλτα, έτσι μπορείτε κάποια στιγμή, εάν δεν τήρησε κάποιο κανόνα να του στερήσετε και την τηλεόραση.Θυμηθείτε τον χρυσό κανόνα «παν μέτρο άριστο».
Μην επιλέξετε κάτι που είναι σε συνέχειες. Τα παιδιά τα αγχώνει πολύ αν πρέπει να περιμένουν για το τι θα γίνει σε μια επόμενη φορά! Δείτε παρέα παλιά κλασικά καρτούν. Πολλά από αυτά έχουν αρκετή δράση και όχι πολύπλοκο λόγο. Ιστορίες με ζώα, αλλά και ντοκιμαντέρ για μικρά παιδιά. Οι εικόνες από την φύση και το ζωικό βασίλειο έχουν πολύ ενδιαφέρον. Υπάρχουν εξαιρετικές σειρές όπως αυτές του National Geografic ή του BBC .
Όταν παιδιά κάτω του ενός έτους βλέπουν τηλεόραση, βλέπουν μόνο έγχρωμες εικόνες οι οποίες τρεμοπαίζουν. Στη βρεφική ηλικία για τα παιδιά είναι πιο σημαντικές για την ανάπτυξη τους(νοητικά, κοινωνικά) άλλες δραστηριότητες.Θέλουν να ανακαλύψουν τις αισθήσεις τους, να πιάσουν πράγματα, να τα βάλουν στο στόμα τους, να τα μυρίσουν ή να τα πετάξουν. Η τηλεόραση δεν συμβάλει ουσιαστικά σε κάτι στην βρεφική ηλικία. Η τηλεόραση είναι ίσως μια εύκολη λύση για μία μητέρα η οποία είναι κουρασμένη και θέλει λίγο χρόνο για χαλάρωση. Καλό είναι όσο μπορεί κανείς να «αναβάλει»την επαφή με την τηλεόραση μέχρι την ηλικία περίπου των 3 χρονών και να δώσει έμφαση σε άλλα ερεθίσματα, όπως να δείτε παρέα εικόνες από βιβλία, ν’ ακούσετε CD με μουσική ή αφηγήσεις παραμυθιών, να χορέψετε ή να τραγουδήσετε για το παιδί ή μαζί του, να κάνετε παρέα γυμναστική.Υπάρχουν πολλά βιβλία με προτάσεις για δραστηριότητες ακόμη και για την βρεφική ηλικία. Το παιδί σας αντιλαμβάνεται πολλά πράγματα και άσχετα από αν δεν καταλαβαίνει τι βλέπει, ο ήχος και η ποικιλία εικόνων μπορούν να το κάνουν πολύ ανήσυχο.Για τα παιδιά μεταξύ 2 και 5 ετών ο χρόνος παραμονής του μπροστά στην οθόνη δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10 με 20 λεπτά την ημέρα. Για μεγαλύτερα παιδιά μεταξύ 3 και 5 ετών μπορεί να είναι και μισή ώρα. Να θυμάστε πως η τηλεόραση δεν εκτελεί χρέη babysitter. Δείτε το περιεχόμενο των εκπομπών και μην τα αφήνετε ανεξέλεγκτα.Προτιμήστε να δείτε κάτι μαζί τους για να το σχολιάσετε και ίσως να πάρετε και μια αφορμή για μετέπειτα συζήτηση. Εάν κάτι τους έκανε ιδιαίτερη εντύπωση, ή τα ξάφνιασε. Χρησιμοποιήστε την σαν εργαλείο και όχι σαν αντικείμενο ψυχαγωγίας. Στην περίπτωση που το παιδί θέλει να βλέπει το ίδιο DVDπολλές φορές, μην το αποθαρρύνετε.Εξηγήστε το πώς έχει και άλλες επιλογές,αλλά θυμηθείτε ότι σε μικρή ηλικία αγαπούν τις επαναλήψεις (όπως συμβαίνει και με τα παραμύθια ή με τα παιχνίδια τους).
Από την ηλικία των τεσσάρων, η τηλεόραση μπορεί να αποτελέσει κοινό σημείο συζήτησης για τα παιδιά. Τα παιδιά μπορεί να συναντιούνται μόνο στο σχολείο και ενώ δεν ξέρει το ένα τι κάνει το άλλο την υπόλοιπη μέρα, μια συζήτηση για κάτι που είδαν στην τηλεόραση, μπορεί να τα κάνει να αισθάνονται οικεία. Εάν το παιδί σας έχει μάθει από μικρότερη ηλικία να ασχολείται και με άλλα πράγματα εκτός από την τηλεόραση, τότε είναι ποιο εύκολο να του αποσπάσετε την προσοχή .Όσο πιο μεγάλο είναι το παιδί, τόσο ποιο δύσκολη είναι φυσικά αυτή η τακτική. Μην τιμωρείτε το παιδί στερώντας του την τηλεόραση. Έτσι της δίνετε αξία. Κάντε το, αλλά με μέτρο. Όπως θα του στερήσετε ένα παιχνίδι, μια βόλτα, έτσι μπορείτε κάποια στιγμή, εάν δεν τήρησε κάποιο κανόνα να του στερήσετε και την τηλεόραση.Θυμηθείτε τον χρυσό κανόνα «παν μέτρο άριστο».
Ποιες εκπομπές είναι κατάλληλες
Φυσικά πρέπει να είναι παιδικές εκπομπές και να απευθύνονται στην συγκεκριμένη ηλικία. Αν πρόκειται για κάποια ιστορία επιλέξτε κάτι με απλή πλοκή και ευχάριστο τέλος.Μην επιλέξετε κάτι που είναι σε συνέχειες. Τα παιδιά τα αγχώνει πολύ αν πρέπει να περιμένουν για το τι θα γίνει σε μια επόμενη φορά! Δείτε παρέα παλιά κλασικά καρτούν. Πολλά από αυτά έχουν αρκετή δράση και όχι πολύπλοκο λόγο. Ιστορίες με ζώα, αλλά και ντοκιμαντέρ για μικρά παιδιά. Οι εικόνες από την φύση και το ζωικό βασίλειο έχουν πολύ ενδιαφέρον. Υπάρχουν εξαιρετικές σειρές όπως αυτές του National Geografic ή του BBC .
